Rasti Thaçi e tjerët, ZPV propozon që nga 50 aplikantë të pranohen 30 si viktima pjesëmarrëse në procedurë
Zyra për Pjesëmarrje të Viktimave (ZPV) ka dorëzuar raportin e gjashtë për aplikimet e viktimave për të qenë pjesëmarrës në procedurë në rastin ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Jakup Krasniqit dhe Rexhep Selimit, ku nga 50 sosh, sipas tyre 30 kanë plotësuar kushtet, ndërkaq 20 nga aplikuesit nuk i kanë plotësuar.
Në këtë raport të gjashtë, thuhet se ZPV i transmeton gjyqtarit të procedurës paraprake 50 kërkesa për statusin e viktimës pjesëmarrëse në procedurë dhe jep një rekomandim për pranueshmërinë, grupimin, përfaqësimin e përbashkët dhe masat mbrojtëse, raporton “Betimi për Drejtësi”.
Sa i përket Grupit A, thuhet se aplikantët Viktima-97/06, Viktima-99/06, Viktima-100/06, Viktima-101/06, Viktima102/06 dhe Viktima-103/06, janë anëtarë të së njëjtës familje. Sipas raportit, ata pretendojnë se janë viktima indirekte të zhdukjes me forcë dhe ndalimit të paligjshëm të një anëtari të ngushtë të familjes.
Tutje, thuhet se anëtari i ngushtë i familjes supozohet se është dërguar në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse dhe se kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëm mendor dhe disa edhe material.
Po ashtu, thuhet se ata kanë dorëzuar të gjitha dokumentet mbështetëse në dispozicion për dëmin.
“Aplikantët Viktima-110/06, Viktima-112/06, dhe Viktima-163/06, janë anëtarë të së njëjtës familje. Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të persekutimit, ndalimit të paligjshëm, zhdukjes së detyruar të trajtimit mizor dhe vrasjes së një anëtari të familjes. Anëtari i familjes u dërgua në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata kanë dorëzuar të gjithë dokumentacionin mbështetës që posedonin”, thuhet tutje në këtë raport.
Sipas raportit, aplikantët Viktima-121/06, Viktima-122/06, Viktima-123/06, Viktima-124/06, dhe Viktima-125/06, janë anëtarë të së njëjtës familje. Ata thuhet se pretendojnë se janë viktima indirekte të zhdukjes dhe vrasjes me forcë të një familjari.
Gjithashtu, thuhet se anëtari i familjes supozohet se është dërguar në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse dhe se kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëmtim mendor.
Sipas këtij raporti, ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin.
Parashtruesi Viktima-180/06 thuhet se pretendon se është viktimë indirekte e rrëmbimit dhe vrasjes së dy anëtarëve të familjes së ngushtë. Sipas raportit, eshtrat e tyre u gjetën në një nga vendet e krimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse dhe kërkuesi pretendon se ka pësuar dëme mendore dhe materiale dhe nuk disponon asnjë dokument mbështetës.
Aplikantët Viktima-186/06, Viktima-187/06, dhe Viktima-188/06 thuhet se janë anëtarë të së njëjtës familje.
Raporti thotë se ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit dhe vrasjes së dy anëtarëve të ngushtë të familjes dhe se eshtrat e tyre u gjetën në një nga vendet e krimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse.
Raporti thotë se kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale dhe se ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin.
“Aplikantët Viktima-191/06 dhe Viktima-212/06 janë anëtarë të së njëjtës familje. Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të zhdukjes me forcë të një anëtari të ngushtë të familjes. Anëtari i familjes u dërgua në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse dhe familjes iu mohua informacioni. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme fizike, mendore dhe materiale dhe nuk kanë dokumente mbështetëse”, thotë raporti.
Parashtruesi Viktima-195/06 thuhet se pretendon se është viktimë indirekte e zhdukjes me forcë dhe vrasjes së një anëtari të familjes së ngushtë dhe se anëtari i familjes është dërguar në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse. Tutje, thuhet se kërkuesi pretendon se ka pësuar dëme mendore dhe materiale dhe nuk ka dokumentacion mbështetës.
“Aplikantët Viktima-196/06, Viktima-197/06, Viktima-198/06, Viktima-199/06, Viktima-200/06, Viktima-201/06, dhe Viktima-202/06 janë anëtarë të së njëjtës familje. Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit dhe vrasjes së dy anëtarëve të ngushtë të familjes. Eshtrat e tyre u gjetën në një nga vendet e krimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëm mendor dhe disa prej tyre edhe material. Ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin”, thuhet në raport.
Sipas raportit, parashtruesi Viktima-203/06 pretendon se është viktimë indirekte e zhdukjes me forcë dhe vrasjes së një anëtari të ngushtë të familjes dhe se anëtari i familjes është dërguar në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar në periudhën përkatëse.
Raporti thotë se familja u përpoq të merrte informacione për viktimën e drejtpërdrejtë, por nuk ia doli dhe se kërkuesi pretendon se ka pësuar dëme mendore dhe materiale dhe nuk ka dokumentacion mbështetës.
Parashtruesi Viktima-204/06 thuhet se pretendon se është viktimë e drejtpërdrejtë e ndalimit të paligjshëm, trajtimit mizor dhe torturës nga UÇK-ja në një nga vendet e paraburgimit të përmendura në aktakuzën e ndryshuar gjatë periudhës përkatëse.
Në raport thuhet se kërkuesi pretendon se ka pësuar dëme fizike, mendore dhe materiale dhe nuk ka dokumentacion mbështetës.
Sa i përket Grupit B, thuhet se parashtruesi Viktima-88/06 dhe pretendon se është viktimë indirekte e rrëmbimit dhe vrasjes së dy anëtarëve të familjes së ngushtë në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës.
Në raport thuhet se ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar.
Po ashtu, thuhet se kërkuesi pretendon se ka pësuar dëm mendor dhe material dhe se aplikanti dorëzoi një raport mjekësor si dokumentacion mbështetës dhe tregoi se nuk kishte ndonjë dokument tjetër.
Në raport thuhet se parashtruesi Viktima-90/06 pretendon se është viktimë indirekte e torturës dhe vrasjes nga UÇK-ja të një anëtari të familjes së ngushtë para shtëpisë së tyre në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës.
“Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesi pretendon se ka pësuar dëm mendor dhe material. Aplikanti dorëzoi të gjithë dokumentacionin mbështetës në dispozicion”, thuhet në këtë raport.
Sipas raportit, aplikantët Viktima-89/06, Viktima-91/06, Viktima-92/06, Viktima-93/06, dhe Viktima94/06, janë anëtarë të së njëjtës familje.
“Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të vrasjes dhe trajtimit mizor të dy anëtarëve të ngushtë të familjes në shtëpinë e tyre familjare në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëmtime fizike, mendore dhe materiale. Ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin”, thuhet në këtë raport.
Në raport thuhet se aplikantët Viktima-104/06 dhe Viktima-105/06 janë anëtarë të së njëjtës familje.
“Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit dhe vrasjes së një anëtari të familjes së ngushtë nga UÇK-ja në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata dorëzuan të gjithë dokumentacionin mbështetës në dispozicion”, thuhet tutje në këtë raport.
Raporti thotë se ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar.
“Kërkuesi pretendon se ka pësuar dëm mendor dhe material. Aplikanti dorëzoi një raport mjekësor si dokumentacion mbështetës dhe tregoi se nuk kishte ndonjë dokument tjetër”, thuhet tutje.
Gjithashtu, thuhet se aplikantët Viktima-109/06, Viktima-161/06 dhe Viktima-162/06, janë anëtarë të së njëjtës familje.
“Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit të një anëtari të familjes së ngushtë nga UÇK-ja në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata dorëzuan të gjithë dokumentacionin mbështetës në dispozicion”, thotë raporti.
Gjithashtu, thuhet se aplikantët Viktima-109/06, Viktima-161/06 dhe Viktima-162/06, janë anëtarë të së njëjtës familje.
“Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit të një anëtari të familjes së ngushtë nga UÇK-ja në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata dorëzuan të gjithë dokumentacionin mbështetës në dispozicion”, thotë ZPV.
Sipas raportit, parashtruesi Viktima-165/06 pretendon se është viktimë indirekte e zhdukjes me forcë të një anëtari të familjes së ngushtë në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës.
“Aplikantët Viktima-167/06 dhe Viktima-171/06 janë anëtarë të së njëjtës familje. Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit dhe vrasjes së një anëtari të familjes së ngushtë nga UÇK-ja në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin”, thuhet në vijim.
Raporti thotë se aplikantët Viktima-168/06, Viktima-169/06 dhe Viktima-170/06, janë anëtarë të së njëjtës familje.
“Ata pretendojnë se janë viktima indirekte të rrëmbimit dhe vrasjes së një anëtari të ngushtë të familjes nga persona të panjohur në territorin e Kosovës brenda periudhës së aktakuzës. Ngjarjet e përshkruara nuk mund të lidhen me akuzat siç janë specifikuar në aktakuzën e ndryshuar. Kërkuesit pretendojnë se kanë pësuar dëme mendore dhe materiale. Ata treguan se nuk kishin asnjë dokumentacion për dëmtimin”, thotë raporti.
ZPV thuhet se i rekomandon gjyqtarit të procedurës paraprake që të pranojë 30 aplikantë si viktima pjesëmarrëse: Viktim-97/06, Viktim-99/06, Viktim-100/06, Viktim-101/06, Viktim-102/06, Viktim-103. /06, Viktima-110/06, Viktima-112/06, Viktima-163/06, Viktima121/06, Viktima-122/06, Viktima-123/06, Viktima-124/06, Viktima-125/06, Viktima -180/06, Viktima-186/06, Viktima-187/06, Viktima-188/06, Viktima-191/06, Viktima-212/06, Viktima195/06, Viktima-196/06, Viktima-197/06 , Viktima-198/06, Viktima-199/06, Viktima-200/06, Viktima-201/06, Viktima-202/06, Viktima-203/06 dhe Viktima-204/06.
ZPV ka vlerësuar se 20 aplikantë – Viktima-88/06, Viktima-90/06, Viktima-89/06, Viktima-91/06, Viktima-92/06, Viktima-93/06, Viktima-94/06, Viktima -104/06, Viktima-106/06, Viktima-107/06, Viktima-109/06, Viktima-161/06, Viktima-162/06, Viktima-164/06, Viktima165/06, Viktima-167/06 , Viktima-171/06, Viktima-168/06, Viktima-169/06 dhe Viktima-170/06 – nuk kanë demonstruar mjaftueshëm mbi baza prima facie se ngjarjet e përshkruara në kërkesat e tyre nga të cilat ata pretendojnë se kanë pësuar dëmtime bien brenda fushës materiale, kohore dhe gjeografike të akuzave, siç përshkruhet në aktakuzën e ndryshuar.
Rrjedhimisht, ZPV i ka rekomanduar gjyqtarit të procedurës paraprake që t’i refuzojë këta aplikantë për pjesëmarrjen si viktima në procedurë.
Në vendimin kornizë, thuhet se gjyqtari i procedurës paraprake renditi masat mbrojtëse përkatëse në këtë fazë të procedurës.
“Masat mbrojtëse të kërkuara nga aplikantët mund të përmblidhen si më poshtë: – trembëdhjetë aplikantë kërkuan moszbulim për publikun; – dymbëdhjetë aplikantë kërkuan moszbulim për publikun dhe të akuzuarit; – tre aplikantë kërkuan moszbulim të akuzuarit; – gjashtë aplikantë kërkuan moszbulim për publikun, të akuzuarin dhe avokatin mbrojtës; – katër aplikantë kërkuan moszbulim për publikun, Prokurorinë, të akuzuarin dhe mbrojtësin; dhe – dymbëdhjetë aplikantë nuk kërkuan asgjë”, thotë raporti.
Për Grupin A, ZPV i ka rekomanduar gjyqtarit të procedurës paraprake që të ndjekë qasjen e deritanishme dhe të japë anonimitetin sipas Rregullit 80 (4) (e) (i) të Rregullores dhe se ZPV vlerëson se masat mbrojtëse të kërkuara më sipër janë rreptësisht të nevojshme, të përshtatshme dhe proporcionale në këtë fazë të procedimit.
Për Grupin B, në mënyrë të ngjashme dhe duke marrë parasysh konfidencialitetin e procesit të aplikimit dhe mbrojtjen e privatësisë së aplikantëve, edhe për aplikantët që nuk rekomandohen të pranohen si viktima pjesëmarrëse, ZPV thuhet se i rekomandon gjyqtarit të procedurës paraprake të ndjekë qasjen e ndërmarrë deri më tani dhe urdhëron që emrat dhe çdo informacion identifikues i aplikantëve në Grupin B t’iu ruhen palëve dhe publikut.
Ndryshe, më 29 prill, Zyra e Prokurorit të Specializuar ka dorëzuar një aktakuzë të ndryshuar ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit e Jakup Krasniqit.
Prokuroria po pretendon se katër të akuzuarit kanë kryer krime lufte edhe në Gjilan, Budakovë e Semetishtë.
Në aneksin e publikuar sa i përket krimeve që pretendohen se ndodhën në Semetishtë dhe Budakovë, prokuroria ka listuar krimet e luftës si arrestimi dhe ndalimi i paligjshëm ose arbitrar, trajtim mizor ose çnjerëzor, torturë, vrasje. Ndërkaq, si krime kundër njerëzimit i ka listuar burgimin, vepra të tjera çnjerëzore, torturën, vrasjen, zhdukjen e personave me forcë dhe persekutimin.
Kurse, për krimet që pretendon që ndodhën në Gjilan, si krime lufte i ka listuar arrestimi dhe ndalimin e paligjshëm ose arbitrar, trajtimin mizor ose çnjerëzor, torturën dhe vrasjen. Ndërsa, si krime kundër njerëzimit ka listuar burgimin, vepra të tjera çnjerëzore, torturën, vrasjen dhe persekutimin.
Më 9 nëntor të vitit 2020, në paraqitjet e tyre të para, Jakup Krasniqi e Hashim Thaçi janë deklaruar të pafajshëm për akuzat që u vihen në barrë.
Njëjtë është deklaruar edhe Veseli në paraqitjen e tij më 10 nëntor, sikurse edhe Selimi më 11 nëntor.
Aktakuza ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit është konfirmuar më 26 tetor 2020.
Sipas akuzës, së paku midis marsit 1998 deri në shtator 1999, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi, Jakup Krasniqi dhe anëtarë të tjerë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët kishin qëllimin e përbashkët për të siguruar dhe ushtruar kontroll mbi të gjithë Kosovën përmes metodave që përfshinin frikësimin, keqtrajtimin, ushtrimin e dhunës dhe eliminimin e paligjshëm të atyre që konsideroheshin si kundërshtarë.
“Ndër këta kundërshtarë përfshiheshin persona që ishin, ose që konsideroheshin se kishin qenë: (a) bashkëpunëtorë ose të lidhur me forca, zyrtarë ose institucione shtetërore të RFJ-së, ose që (b) ndryshe nuk mbështetnin qëllimet ose metodat e UÇK-së dhe më vonë të QPK-së, ndër të cilët persona të lidhur me LDK-në dhe serbë, romë dhe persona të kombësive të tjera (bashkërisht, ‘kundërshtarët’). Ky qëllim i përbashkët përfshinte krimet e përndjekjes, burgosjes, arrestimit dhe ndalimit arbitrar ose të paligjshëm, akte të tjera çnjerëzore, trajtimin mizor, torturën, vrasjen dhe zhdukjen me forcë të personave”, thuhet në aktakuzë.
Tutje, në aktakuzë përmenden edhe Azem Syla, Lahi Brahimaj, Fatmir Limaj, Sylejman Selimi, Rrustem Mustafa, Shukri Buja, Latif Gashi dhe Sabit Geci.
Sipas aktakuzës, të akuzuarit bashkë me udhëheqësit tjerë të UÇK-së kontribuuan në arritjen e qëllimit t përbashkët.
“Si alternativë, disa ose të gjithë këta individë nuk ishin anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët, por u përdorën nga anëtarë të ndërmarrjes kriminale të përbashkët për të kryer krime për realizimin e qëllimit të përbashkët (së bashku me anëtarët e NKP-së, bashkërisht ‘anëtarët dhe instrumentet e NKP-së’)”, thotë akti akuzues. /BetimipërDrejtësi